Jeszcze tylko słowo o rzekomych stratach, zdaniem
służb specjalnych, poniesionych przez Wytwórnię Filmów Dokumentalnych w związku
z moim wyjazdem do USA. WFD nie poniosła żadnych strat. Jerzy Myssura zapłacił
za film 40. 000 dolarów (słownie czterdzieści tysięcy dolarów) nie licząc
wpływów, jakie film przyniósł, gdy Józef Tejchma podjął decyzję o wyświetlaniu
filmu „Ojciec Święty…” w polskich kinach.
W notatce, którą
mam nadzieję, przeczytali trzej generałowie, ich podwładni napisali:
„W 1978 r. po powrocie z Mistrzostw świata w Piłce
Nożnej w Argentynie miał trudności w rozliczeniu ok. 600 dol. USA. W czasie
pobytu w Argentynie ekipa realizatorska nie chciała podporządkować się
kierownictwu, organizowała picie alkoholu. W tej sprawie interweniował tow.
Dembicki, ówczesny kierownik polityczny ekipy polskiej, aktualnie pracuje jako
radca Ambasady PRL w Budapeszcie.”
Mam wiele
grzechów, o tytuł świętego nigdy się nie ubiegałem, ale przysięgam na wszystkich
świętych wszechczasów, że nie oszukałem nigdy, nikogo i mojej ojczyzny nawet na
grosik i nigdy nie miałem kłopotów z rozliczeniem się ze złotych polskich i
dolarów amerykańskich. Jak było opowiem. Zawsze, ilekroć wyjeżdżałem za granicę
otrzymywałem czeki, które wymieniałem po przyjeździe do jednego z 40 krajów,
które odwiedziłem. Tym razem, na wyjazd do Argentyny otrzymałem 5.500 dolarów w
zielonych banknotach. I to był mój koszmar przez cały pobyt w Argentynie. Przed
wyjazdem Renia uszyła mi, u krawcowej, specjalną torebkę, którą na niebieskiej
tasiemce nosiłem zawieszoną na szyi pod koszulą, a w niej dolary.
Pierwszy raz w
Buenos Aires piliśmy alkohol (Ryszard Golc, Janusz Kreczmański i ja) w
wytwornej kawiarni, do której zaprosiła nas pani dyrektor Biura Prasowego
Mundialu, tylko nas, nikogo więcej z ekipy dziennikarskiej. Wiadomość o tym
była przez chwilę sensacją. Rychło się wyjaśniło, dlaczego tylko nas. Przed
wyjazdem musieliśmy wpłacić kaucję za akredytację, gdybyśmy nie przyjechali na
Mundial pieniądze przepadały, gdy przyjechaliśmy podlegały zwrotowi. Panie z
księgowości WFD, przez pomyłkę wpłaciły pieniądze na prywatne konto pani
dyrektor Biura Prasowego Mundialu. Stąd zaproszenie. Odsetki od kaucji
spożyliśmy w postaci koniaku, a kaucja drogą służbową wróciła do Warszawy.
Pomyłce pań z księgowości WFD zawdzięczaliśmy spotkanie w kawiarni Buenos Aires
z elegancką panią dyrektor. Potem, jak wszyscy braliśmy udział w różnych
imprezach dla dziennikarzy, gdzie piliśmy wino, koniaki i likiery.
Pamiętam „Asado” imprezę dla dziennikarzy, gdzie
degustowaliśmy mięso młodej krowy upieczonej w skórze i popijaliśmy doskonałym
argentyńskim winem, a przede wszystkim spotkanie dziennikarzy, na które
zaprosił nas Edson Uczono Arantes do Nascimento, sławny brazylijski piłkarz, Pelle,
teraz dziennikarz, nasz kolega, mieszkający w tym samym co my hotelu.
Oczywiście, że piliśmy wino i szampana, tańczyliśmy z uroczymi Argentynkami i
nie tylko. Pytam jednak czy, ja z woreczkiem dolarów pod koszulą mogłem się
upić? O innych przyjemnościach nie wspominając.
Usiłowałem teraz odnaleźć towarzysza Dembickiego, bo
zapamiętałem go jako człowieka o wysokiej kulturze i poważnego i nie mogłem
sobie wyobrazić, by mógł zmyślić cokolwiek. Zadzwoniłem do znajomego i
opowiedziałem mu o notatce.
Kolega nie znał osobiście Dembickiego, ale wiedział,
że w Wydziale Prasy odpowiadał za prasę sportową. A skoro był w Argentynie, by
pilnować dziennikarzy to mógł coś powiedzieć, by uzasadnić powierzoną mu
funkcję.
Znajomy zakończył naszą rozmowę pytaniem. Mirku, nie
masz poważniejszych problemów?
Mam, brak 600 dolarów. Wróciłem do Warszawy i pewnego
popołudnia zacząłem przygotowywać rozliczenie, układać rachunki za hotele i
przejazdy, diety dla trzech osób itp. Na stole leżały wspomniane dokumenty i
dolary. Do pokoju weszła Ewa, moja córka i spytała skąd mam tyle dolarów. Nie
mam, bo to nie są moje pieniądze tylko państwowe. - Nie możesz wziąć sobie kilka tych papierków? -
To byłaby kradzież, namawiasz mnie do tego?
Ewa wzięła dolary do ręki i mówiąc, gdyby były twoje
bylibyśmy bogaci, rzuciła je do góry. Pozbieraliśmy dolary, a ja kończyłem
rozliczanie. Wtedy okazało się, że brakuje mi 500 dolarów! Gorączkowo, z Renią
i Ewą zaczęliśmy szukać banknotów, odsunęliśmy nawet tapczan. Pieniądze
przepadły. Byłem piekielnie zdenerwowany. W pewnym momencie Ewa krzyknęła: tato
są! Pięć banknotów zatrzymało się na żyrandolu. Opowiedziałem o tym zdarzeniu w
redakcji. Konfident doniósł, że „miałem trudności w rozliczeniu ok. 600 dol. USA.”
Dlaczego dodał łobuz sto dolarów?
Konfidenci i pracownicy służb specjalnych pominęli
milczeniem jeden drobiazg, nasz pobyt w Argentynie kosztował państwo 4.000
dolarów. Osiem kronik zakupiło wydanie specjalne z Mundialu w Argentynie. Osiem
kronik wpłaciło po 1.000 dolarów, czyli 8.000 dolarów.
I ostatni fragment notatki służb specjalnych: „W
październiku 1981 r. opublikował w „Expresie Wieczornym” i „Kurierze Polskim”
artykuł dot. samorządności, samodzielności i niezależności redakcji PKF,
domagając się oderwania od Wytwórni Filmów Dokumentalnych”
Nie napisałem w
wymienionych popołudniówkach nigdy ani jednego słowa. Udzieliłem natomiast
wywiadu dziennikarzom tych redakcji. Polska Kronika Filmowa miała zniknąć z
ekranów kin, bo rzekomo zabrakło taśmy. Uratował Polską Kronikę Filmową
Mieczysław F. Rakowski, ówczesny wicepremier. Prawdą jest, że chcieliśmy wziąć
rozwód z WFD. Całej prawdy możecie dowiedzieć się Państwo na: https://pekaefczyk.com.
Dlaczego wracam do dawno minionych spraw? Nie dlatego
bym przejął się kłamstwami pracowników służb specjalnych i konfidentów. Po
odejściu z PKF pracowałem w Krajowej Agencji Wydawniczej, byłem nagradzany a
nawet odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Piszę o tym, bo
pragnę na własnym przykładzie pokazać, ile są warte materiały służb
specjalnych. Nieuczciwi szpiedzy mogą zaszargać opinię każdego człowieka, a
nawet go zniszczyć, gdy osoby sprawujące rządy, a którym podlegają służby
specjalne wierzą im bezkrytycznie. Gorzej, gdy w grę wchodzą nie pojedyncze
osoby, a całe państwa. Prezydent Stanów Zjednoczonych uwierzył służbom
specjalnym, napadł na Irak i zniszczył państwo. Uwierzył czy zlecił służbom
przygotowanie fałszywych materiałów?
Nie posądzam trzech generałów, że potrzebowali
fałszywych materiałów, aby mnie zwolnić
13 grudnia 1981 roku naruszyłem dekret o stanie
wojennym. Filmowałem bowiem ze Zbyszkiem Skoczkiem Warszawę, wyraziłem zgodę,
aby Krzysztof Szmagier wraz z Januszem Kuźniarskim filmowali pierwszy dzień
stanu wojennego. Byłem wszak kronikarzem PRL Czy to nie wystarczało, by mnie
zwolnić z pracy?
Wiem, na czyje polecenie przygotowano notatkę, wiem
kto w redakcji był konfidentem. Konfident już nie żyje. O moim prześladowcy,
Janie Grzelaku z Wydziału Prasy KC PZPR kilkakrotnie wspominałem w swoich
wspomnieniach. Już po transformacji awansował na wysokie stanowisko dyrektora w
ministerstwie. Potem słuch o nim zaginął.
PS Uczono mnie przez cztery lata na studiach, że pamięć ludzka jest zawodna, dlatego dziennikarz powinien wszystkie zdarzenia zapisywać. Napisałem, że nie miałem z towarzyszem Dembickim żadnych konfliktów. Porządkując swoje materiały archiwalne znalazłem zapis, że nie posłuchałem towarzysza Dembickiego, który zabronił polskim dziennikarzom kontaktów z polskimi dziennikarzami z Wolnej Europy. Gdy mnie strofował odpowiedziałem, że w statucie PZPR nie ma takich zakazów.